GENEL TANITMA

Pazar İlk çağlarda Kral Yolu, sonralarında İpek Yolu üzerinde bulunması dolayısıyla  sürekli istila,tahrip,yağma ve isyanlara sahne olmuştur.

Tabii güzelliklere sahip olması, bol suları, verimli arazileri önemli bir yerleşim yeri olmasını sağlamış ve istilacıların iştahını kabartmıştır.

Tokat’ta, Turhal ve Zile’ye olan yakınlığı dolayısıyla Pazar’ın tarihi Tokat ile özdeşleşmiştir.

Antik dönemde Kazovanın ismi DAZİMON, DAZİMONTİS’dir. Yeşilırmağın adı İRİS, Pazar Adasının adı CELLARİON, Erkiletin adı ise ARCHALİS’dir.

Pazar sonraları Türklerin eline geçince KAZABAD, KAZOVA, AYNA PAZARI, AYNALI PAZAR, EĞRİŞEHİR,AVNİBEY PAZARI, AYAN PAZARI gibi isimlerle de anılmıştır.

Pazar M.Ö. 3000-2000 yıllarda Hat İmparatorluğu sınırları içindeyken;

M.Ö. 2000’li yıllarda Orta Asya’dan gelen kavimlerin etki alanında kalıyor.

M.Ö. 1200-700’lü yıllarda Friğ egemenliğinde,

M.Ö. 8. asırda Kimmer ve İskitlerin istilasında,

M.Ö. 7. asırda Medler hakimiyetinde,

M.Ö. 6.asırda Persler hakimiyetindedir.(546)

M.Ö. 4. asırda Büyük İskender İmparatorluğu sınırları içinde.(336)

M.Ö. 323-100 arası Aryaratlar ve Rum Pontus arasında sürekli el değiştirmiştir.

M.S. 395-1071 Bizanslıların elindedir.

1068-1071 yılları arasında Melik Ahmet Gazi Danişment tarafından fethedilmiştir. 1142 yılına kadar Danişmentlerdedir.

1142 yılında Nizamettin Yağıbasan hakimiyetindedir.(Danişment Gazinin oğlu, Mehmet Gazinin kardeşi)

1144 yılına kadar Selçuklu Hükümdarı II. Kılıçarslan ile Bizans İmparatoru Manuel arasında sık sık el değiştirmiştir.

1144 yılında Konya Selçuklularına bağlanıyor.

1256’da İlhanlıların eline geçiyor.

1285’de Muiniddin Pervane Bey’in eline geçiyor. Moğol saldırılarıyla yıkılıp yağmalanıyor.

1335’de Eretna Bey, 1381’de Kadı Burhaneddin’in eline geçiyor. 1388’de Kadı Burhaneddin Pazar’dan geçip Turhal’ı muhasara ediyor.

1392’de Osmanlı hakimiyetine giriyor.

1403’de eşkıya İnaloğlu Pazar’ı mesken tutup, çevreyi yağmalıyor. Çelebi Mehmet ve Kutlu Paşa kuvvetleri ile aynı yıl eşkiyalar dağıtılıyor.

1403’de Tokat Emiri Fahrettin Beyazıt Moğol isyancıları ile Beyobasında çarpışırken öldürülüyor. Emirdede diye bilinen yere bir Roma Timilüsü üzerine defnediliyor.

1473 yılında Uzun Hasan Pazar’ı yağmalıyor. Fatih Sultan Mehmet Pazar’da Şehzadeleri Beyazıt ve Mustafa ile birleşip, Otlukbeli savaşına gidiyor.

1505-1507 yıllarında Şah İsmail Pazar ve çevresini zabdediyor.

1514’de Yavuz Sultan Selim Amasya-Artova yolu ile Pazar’dan geçip, Kemah’ı zabdetmeye gidiyor.

1559-1561’de Şehzade Beyazıt Pazar’da av bahanesiyle hazırlık yapıp kardeşi Sarı Selim’in kışkırtmalarıyla babasına isyan etti ve çarpışarak İran’a geçti.

1561’de Kanuninin 3. veziri Pertev paşa Pazar’da Şarkikarahisar Bey’i İlyas Bey’e İran Şahına verilmek üzere hediyeler ve name verdi.

1622 Abaza Mehmet Paşa Pazar’dan geçip Zile-Amasya-Çorum istikametine gitti.

1656 yılında Evliya Çelebi Tokat’tan Pazar’a gelip, yolculuğuna devam etti. Pazar’ ın Ayna Pazarı diye isimlendirilerek 150 akçalı Kadısı, Sipahisi, Kethuda yeri, Yeniçeri Serdarı, Şehit Subaşı vardır diye tanıtmıştır.

1880 yılında Pazar kaza iken nahiye oldu, nahiye olmadan Kazova kazası diye tanınıyordu.

Pazar-Tokat yolu üzerinde bulunan Anadolu Selçuklu eserlerinin en güzellerinden Kervansaray (1238) halen yıkık ve harap vaziyettedir.

İlçemiz Merkezinde bulunan Çınar ağacı H.1300 (M.1884) yılında Beyoğlu Mehmet Ağa tarafından dikilmiştir.

Pazar 19.06.1987 gün ve 3392 kanunla 04.07.1987 tarihinden itibaren İlçe Merkezi olmuş ve 01.08.1988 tarihinden itibaren faaliyete geçmiştir